Belangrijkste risico's van het contrastonderzoek
Contrastonderzoeken, ook wel contrastonderzoeken genoemd, zijn beeldvormingsonderzoeken gemaakt met behulp van stoffen die helpen om een betere definitie van de gevormde beelden te verkrijgen, wat de beoordeling van de arts vergemakkelijkt.
Deze stoffen worden "contrastmedia" genoemd, omdat ze ioniserende straling van het onderzoek kunnen absorberen en gedefinieerde afbeeldingen op het scherm van het apparaat kunnen genereren. Er zijn verschillende soorten contrast, met uiteenlopende chemische samenstellingen, zoals bijvoorbeeld bariumsulfaat, gejodeerd contrast of gadolinium, die worden gekozen volgens de uit te voeren test, die oraal, intraveneus of in de holte kan worden geïnjecteerd gewenst.
Ondanks de voordelen ervan, bevat het gebruik van contrast voor examens risico's, voornamelijk van het veroorzaken van bijwerkingen zoals allergische reacties, bloeddrukdaling of intoxicatie van de nieren en het hart, daarom mogen ze alleen in specifieke gevallen worden gebruikt, met voldoende medische indicatie.
Belangrijkste risico's
Hoewel tests met contrast over het algemeen steeds veiliger worden en artsen beter kunnen inschatten wie het wel en niet moet doen, is het mogelijk dat deze tests bepaalde gezondheidsrisico's met zich meebrengen. Enkele van de belangrijkste bijwerkingen zijn:
1. Acute allergische reactie
Deze reactie wordt ook anafylaxie genoemd en wordt gekenmerkt door het verschijnen van netelroos, zwelling van de huid, drukverlaging, snelle hartslag, bronchospasme en glottisoedeem. De allergische reactie als gevolg van het gebruik van contrasten moet snel door de arts in het ziekenhuis worden behandeld, omdat dit een ernstig risico vormt voor de gezondheid van de getroffen persoon.
Een manier om dit type reactie te voorkomen, is door te vragen of de persoon een allergie heeft, en het is ook gebruikelijk dat artsen de consumptie van anti-allergische geneesmiddelen aangeven vóór sommige tests met een hoger risico, zoals antihistaminica of corticosteroïden..
2. Giftige effecten van de stof
Het contrast kan een toxisch effect hebben op het lichaam en sommige reacties omvatten directe effecten op de bloedbaan, zoals drukval of ontsteking van de toedieningsplaats. Bovendien kan de stof directe toxische effecten veroorzaken op bepaalde organen, namelijk:
- Huid: Pijn op de toedieningsplaats, roodheid, zwelling of klontervorming;
- Maag en darm: misselijkheid, braken of diarree;
- Nieren: verminderde urinevorming of nierfalen;
- Hersenen: hoofdpijn, duizeligheid, mentale verwarring of toevallen;
- Longen: kortademigheid, bronchospasme of het veroorzaken van astma-aanvallen;
- Hart: verhoogde bloeddruk, hartritmestoornissen.
Over het algemeen houden deze effecten verband met de dosis of concentratie van het gebruikte contrastmiddel en kunnen ook variëren afhankelijk van de infusiesnelheid en de manier van gebruik van de stof, bijvoorbeeld oraal of veneus.
3. Zenuwstelselreacties
Ook bekend als vasomotorische reacties of vagale vaten, ze worden niet direct veroorzaakt door het gebruikte contrast en hun oorzaak is onbekend, wordt normaal gesproken geassocieerd met angst of pijn tijdens de toediening, wat bepaalde stimuli in het zenuw- en vaatstelsel veroorzaakt.
Deze reacties zijn bijvoorbeeld dalende bloeddruk, verlaagde hartslag, flauwvallen, mentale verwarring, bleekheid of koud zweet.
Voorbeelden van tests met contrast
Enkele van de belangrijkste tests die met contrast worden gebruikt, zijn:
- Computertomografie: het wordt meestal gedaan met gejodeerd contrast, veel gebruikt voor het detecteren van laesies in organen van het lichaam, zoals de hersenen, longen, lever, galblaas, alvleesklier, botten of buikwand, bijvoorbeeld voornamelijk tumoren, infecties of veranderingen in bloedvaten. Lees meer informatie over hoe het wordt gedaan en waar de CT-scan voor is;
- Magnetische resonantiebeeldvorming: Gadolinium wordt meestal gebruikt als contrast, het is een onderzoek dat wordt gebruikt om hersen- of rugletsel op te sporen, maar ook in zachte delen van het lichaam zoals ligamenten, gewrichten en bloedvaten;
- Angiografie: Jodiumhoudend contrast wordt het meest gebruikt in dit onderzoek, dat een beter zicht op de binnenkant van bloedvaten mogelijk maakt en ziekten zoals aneurysma's of arteriosclerose waarneemt. Begrijp hoe het wordt gedaan en waar angiografie voor is;
- Urography: het is een van de examens die het mogelijk maakt de anatomie van het urinewegstelsel te visualiseren en de functionele capaciteit van de nieren te evalueren;
- Scintigrafie: er zijn verschillende soorten scintigrafie, voor verschillende organen van het lichaam, en er wordt een onderzoek uitgevoerd om functionele veranderingen van organen zoals hart, botten, longen, schildklier of hersenen te observeren. Daarentegen worden verschillende stoffen gebruikt, waarvan enkele de belangrijkste zijn: technetium en gallium;
- Radiologische studie van het maagdarmkanaal: er worden verschillende tests gebruikt om het spijsverteringskanaal te evalueren, waarbij meestal bariumsulfaat als contrast wordt gebruikt, waaronder het ondoorzichtige klysma, seriografie of contrastradiografie, bijvoorbeeld;
- Cholangiografie: het is een type tomografie dat wordt uitgevoerd om de galkanalen te evalueren, waarbij het gebruik van gejodeerd contrast gebruikelijk is.
Daarnaast zijn er verschillende andere tests die kunnen worden gedaan met behulp van contrast, zoals mammografie om veranderingen in de bloedsomloop in de borst te beoordelen of hysterosalpingografie om bijvoorbeeld het vrouwelijke voortplantingssysteem te beoordelen, wat door de arts moet worden aangegeven op basis van de behoeften van elke persoon.